آنفولانزا یک بیماری تنفسی حاد واگیردار است که در اثر ویروس آنفولانزا ایجاد شده و می تواند موجب بیماری خفیف تا متوسط و حتی در بعضی مواقع موجب مرگ شود. دو نوع ویروس آنفولانزا وجود دارد: نوع A و نوع B که به صورت روتین در انسان ها شایع بوده و برای اپیدمی آنفولانزای فصلی سالانه مسئول می¬باشند.
آنفولانزا در تمامی فصول سال رخ می دهد اما معمولا بیشترین زمان فعالیت آن در ماههای سرد سال و اوج آن در زمستان است. بهترین راه برای کاهش خطر آنفولانزای فصلی و عوارض شدید آن واکسیناسیون سالانه برای آنفولانزا است.
انتشار بیماری آنفولانزا:
-ویروس آنفولانزا به طور عمده از طریق هوا (ذرات ریز تنفس آلوده) توسط سرفه و عطسه فرد بیمار منتقل می شود.
-از طریق تماس با سطوح آلوده به ویروس منتقل می گردد.
-توسط فرد آلوده (فرد آلوده بدون علامت) و یا بیمار (فرد دارای علامت) به سایرین منتقل می شود.
-افراد بیمار می توانند از یک روز قبل شروع علائم تا ۵-۷ روز بعد از شروع علائم بیماری آلوده کننده باشند. کودکان و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی مبتلا به آنفولانزا به مدت بیشتری گاها تا ۲۱ روز آلوده کننده هستند.
علائم آنفولانزا:
علائم معمولا ناگهانی اتفاق می افتد که این علائم شامل :
-تب
-احساس لرز
-سرفه
-خستگی و ضعف
-سوزش گلو
-گرفتگی بینی و گاهی آبریزش بینی
-بدن درد و درد مفاصل و عضلات
-سردرد -گاها حالت استفراغ و اسهال که البته در کودکان بیشتر از افراد بزرگسال شایع است.
زمانیکه درمان شروع می شود، ۱-۲ روز بعد از شروع علائم داروهای ضد ویروس می توانند علائم را کمتر کنند و مدت زمان بیماری را کوتاه نموده و از عوارض شدید آنفولانزا مثل پنومونی پیشگیری نمایند.
بعضی علائم ممکن است بیش از یک هفته طول بکشد. همچنین ممکن است علائم در بعضی افراد خفیف باشد. در افرادیکه قبلا واکسینه شده اند یا به علت ابتلای قبلی به آنفولانزا مقداری ایمنی کسب کرده اند، علائم ممکن است خفیف باشد.
دوره همه گیری آنفولانزا:
دفع ویروس احتمالا در بالغین بین ۳ تا۵ روز بعد از بروز نشانه های بالینی بیماری و در کودکان تا ۷ روز بعد از آن ادامه دارد.
افراد در معرض خطر آنفولانزا:
-افراد سالمند بالای ۶۵ سال
-زنان باردار
-افراد دارای بیماری زمینه‌ای مزمن (قلبی-ریوی-کلیوی-کبدی- عصبی- نقص سیستم ایمنی)
-افراد بیش‌ازحد چاق
-کودکان ۶ماهه تا ۱۸ ساله ای که به مدت طولانی تحت درمان با آسپیرین قرار دارند
-افرادی که داروی ضعیف کننده ایمنی یا کورتیکواستروئید مصرف می‌کنن.
-ساکنین آسایشگاه ها و کارکنان
توصیه‌هایی برای پیشگیری از انتشار بیماری:
-دریافت واکسن در گروه‌های در معرض خطر و پرخطر
-پوشاندن دهان و بینی در هنگام عطسه و سرفه با دستمال یا آرنج دست (در صورت نبودن دستمال در دسترس، به‌جای کف دست‌ها، قسمت بالایی دست را مقابل دهان و بینی قرار دهید)
-شستشوی مداوم و صحیح دست‌ها (حداقل به مدت ۳۰ ثانیه) بخصوص بعد از سرفه و عطسه، دست‌کاری بینی یا تماس با سطوح آلوده
-استراحت و ماندن در منزل تا زمانی که بهبودی حاصل گردد
-عدم حضور در اماکن و تجمعات تا بهبودی کامل
-پرهیز از دست دادن، روبوسی و در آغوش گرفتن دیگران تا بهبودی کامل
-رعایت فاصله مناسب (حداقل یک متر) از افراد دارای علائم آنفلوانزا
-ماسک زدن در مکان های عمومی
درمان آنفلوانزا:
آنفلوانزا یک بیماری ویروسی است، بنابراین داروهای ضد میکروبی (آنتی‌بیوتیک‌ها) بر آن تأثیری ندارند. تجویز آنتی‌بیوتیک با نظر پزشک و در موارد خاص (ازجمله همراه شدن یک بیماری میکروبی با بیماری آنفلوانزا) مفید است.
علائم بیماری آنفلوانزا معمولاً با استراحت در منزل، نوشیدن مایعات به میزان کافی و دریافت داروهای ضد درد عضلانی بهبود می‌یابد. داروهای ضدویروسی خاصی جهت کاهش شدت و مدت بیماری آنفلوانزا زیر نظر پزشک و در موارد خاص معمولاً برای افراد در معرض خطر و پرخطر تجویز می‌گردد و به هیچ عنوان نباید به‌عنوان خوددرمانی مورد استفاده قرار گیرند.
بر اساس نظر متخصصین بیماری‌های عفونی بعد از چند روز از آنفولانزا، درگیری ریه ودرگیری‌های قلبی و مغزی… ممکن است وجود داشته باشد، اما برخلاف سرماخوردگی و کرونا داروی اختصاصی دارد و مهم‌تر اینکه این بیماری واکسن دارد و زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا هم اکنون است؛ یعنی قبل از آنکه بیماری به اوج برسد.
افراد در تجمعات و اتوبوس و مترو می‌توانند ویروس را به صورت قطرات تنفسی منتقل کنند؛ در نتیجه بهتر است افراد در این اماکن حتما از ماسک استفاده کنند. هر سال آذر و دی‌ماه همراه با پیک آنفلوآنزا بوده اما امسال این بیماری زودتر شیوع پیدا کرده و ممکن است با کرونا اشتباه شود؛ چراکه شروع علائم مانند هم است، اما باید در صورت ابتلا به پزشک مراجعه کنیم.
گروه‌هایی که در اولویت دریافت واکسن آنفلوانزا قرار دارند عبارت‌اند از :
-زنان باردار وزنان تا دوهفته پس از زایمان
-سالمندان
-افراد دارای بیماری زمینه‌ای مزمن (قلبی-ریوی-کلیوی-کبدی-عصبی)
-افراد بیش‌ازحد چاق
-افراد دارای کمبود یا نقص سیستم ایمنی
-کارکنان درمانی و پزشکی بخصوص در بخش‌های با بیماران ضعف ایمنی
چه کسانی نباید واکسن آنفلوانزا بزنند؟
-افرادی که به تخم‌مرغ حساسیت شدید دارند
-افرادی که مبتلابه یک بیماری حاد با یا بدون تب هستند (در فاز حاد بیماری)
-افرادی که قبلاً در زمان دریافت واکسن آنفلوانزا، حساسیت نشان داده‌اند.
تغذیه در بیماران مبتلا به آنفلونزا:
-دریافت مایعات: مصرف مایعات زیاد با رقیق‌کردن ترشحات مخاطی باعث بهبودی در بیماری می‌شود. چرا که این نوع ویروس‌ها در محیط‌های خشک براحتی زندگی کرده و باعث ایجاد علایم می‌شوند. کلیه‌ها از آب استفاده می‌کنند تا مواد اضافی بدن را خارج کنند. نوشیدن آب به اندازه کافی باعث افزایش سرعت ریکاوری در فرد می‌شود.
-دریافت پروتئین کافی : ماهی، مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، پنیر و مخلوطی از حبوبات مغزها، دانه‌ها و غلات سبوس‌دار، تامین کننده پروتئین هستند. کمبود دریافت پروتئین خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد و نیز موجب تضعیف سیستم ایمنی می-گردد.
– ویتامین ث: باعث کاهش علایم بیماری شده و خواص ضدویروسی و ضد باکتریایی دارد. این ویتامین علاوه بر تقویت گلبول‌های سفید، سبب افزایش تعداد آنتی‌بادی‌های اینترفرون شده که به سیستم دفاعی بدن کمک میکند. این ویتامین درمیوه‌هایی مانند انواع مرکبات شامل پرتقال، لیموشیرین، لیموترش و گریپ فروت و سبزیجاتی مانند جعفری، کلم بروکلی، فلفل سبز، توت فرنگی، پرتقال، طالبی، کیوی، آب لیمو، گل کلم، کلم پیچ، گوجه فرنگی وجود دارد.
– روی: مواد غذایی غنی از روی ( گوشت قرمز، لوبیای سویا، غذاهای دریایی، حبوبات، نان سبوس دار، غلات کامل، مغزها، دانه های روغنی) در تقویت سیستم ایمنی موثراست .
– اسیدهای چرب امگا ۳ : این اسیدهای چرب در تقویت سیستم ایمنی موثر هستند. انواع ماهی¬ها و غذاهای دریایی منابع غنی اسیدچرب امگا ۳ هستند .
– مصرف سیر : جزء فعال سیر ترکیب گوگرددار به نام آلیسین است. آلیسین دارای توانایی مهار رشد و تکثیر میکروب بوده و خاصیت ضد ویروسی، قارچی، باکتریایی و آنتی اکسیدانی دارد.
-سوپ مرغ و سبزیجات : سوپ‌ها علاوه بر مقوی‌بودن، راحت هضم می‌شوند و می‌توان به راحتی آن‌ها را آماده کرد و همچنین حاوی آب است و به این ترتیب آب‌رسانی به بدن را افزایش می‌دهد.
-زنجبیل: موجب از بین‌بردن حالت تهوع در آنفلوآنزا و بهبود سیستم گوارشی می‌شود. می‌توانید پودر زنجبیل را به مقدار بسیار کم به وعده‌های غذایی خود اضافه کنید و همچنین آن را در آب داغ، عسل و لیمو بریزید و یک چای گیاهی درست کنید.
-سبزیجات: سبزیجات حاوی مقدار زیادی فیبر هستند که گوارش را بهبود می‌بخشند و همچنین مواد مغذی مثل ویتامین C، آهن و فولیک اسید دارند. این مواد نقش مهمی را در بهبود عملکرد سیستم ایمنی ایفا می‌کنند و همچنین خواص ضد باکتری و ضد التهابی دارند که بدن را سریع‌تر بهبود خواهند بخشید.
-جو دوسر: جو دوسر نیز منبع غنی از پره بیوتیک ها بوده که به رشد باکتری های مفید روده کمک میکند.
– سلنیوم: مانع آسیب سلول و بافت و حفاظت از سیستم ایمنی بدن می شود. منابع غذایی دارای سلنیوم عبارتند از: گوشت، غذاهای دریایی، سبزیجات، مغزها (آجیل ها)، غلات سبوس دار
-مواد غذایی حاوی بتاکاروتن: شامل سبزیجات و میوه جات زرد -قرمز-نارنجی رنگ مانند: کدو تنبل، فلفل دلمه ای نارنجی یا قرمز، زرد آلو (قیسی) ، هویج، گوجه فرنگی، سیب، زالزالک، خرمالو و … در تقویت سیستم ایمنی موثر هستند .
–ویتامین D : با تقویت سیستم ایمنی بدن، نقش اساسی در دفاع بدن در مقابل بیماریها دارد.
|
مشاهده ویتامین ها و املاح ثنامد: |
غذا‌هایی که باید از آن‌ها دوری کنیم:
-غذاهای فراوری‌شده: این غذا‌ها دارای نمک زیادی هستند که آب بدن و قند را می‌گیرند و همین موضوع باعث افزایش التهاب در بدن می‌شود.
-غذاهای چرب: این غذا‌ها سرعت هضم را کاهش می‌دهند.
-لبنیات: لاکتوز موجود در لبنیات، هضم سختی دارد که اگر فرد حالت تهوع شدیدی داشته باشد و با مصرف لبنیات، خلط بیشتری تولید می کند.
-در صورت ترشح خلط، از مصرف مواد غذایی افزایش دهنده خلط مانند غذاهای سرخ کرده، گوشت قرمز و شیرینی ها خودداری شود و مصرف موادی نظیر لبنیات پرچرب و تخم مرغ نیز محدود گردد.
-مصرف میوه های ترش و مایعات سرد باعث تحریک مخاط و افزایش سرفه می شود.