اس سیتالوپرام ۱۰

دسته دارویی:

ضد افسردگی (مهار کننده انتخابی برداشت سروتونین).

فارماکولوژی و مکانیسم اثر دارو:

اس سیتالوپرام از طریق مهار انتخابی برداشت سروتونین از پایانه های عصبی سبب بروز اثرات ضد افسردگی می شود. همچنین این دارو به دلیل تأثیر ناچیز یا عدم تأثیر بر سایر هورمون های عصبی مانند نوراپی نفرین، سروتونین یا دوپامین عوارض جانبی کمتری نسبت به سیتالوپرام دارد.

موارد مصرف دارو:

درمان حاد و نگهدارنده اختلال افسردگی ماژور (تک قطبی) و درمان حاد اختلال اضطرابی عمومی. سایر موارد مصرف تأیید نشده شامل درمان پرخوری عصبی، اختلال وسواس فکری عملی، اختلال پانیک، اختلال اضطرابی پس از تروما و انزال زودرس می باشد.

راهنمایی های عمومی برای بیمار:

این دارو برای بیماری شما تجویز شده است، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه آن به دیگران جداً خودداری نمایید.
– لطفا پیش از مصرف این دارو، برگه راهنما را به دقت مطالعه نمایید. همچنین این برگه راهنما را نزد خود نگه دارید چون ممکن است به خواندن مجدّد آن نیاز پیدا کنید. برخی مطالب ذکر شده در این برگه راهنما خطاب به پزشک یا داروساز می باشد.
– درصورت داشتن سابقه حساسیت به اس سیتالوپرام، ابتلا به سایر بیماری ها یا مصرف سایر داروها و بارداری یا شیردهی قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت نمایید.

موارد منع مصرف:

حساسیت به اس سیتالوپرام یا سیتالوپرام، مصرف همزمان یا کمتر از ۱۴ روز از مصرف داروهای مهارکننده مونو آمینو اکسیداز مانند سلژیلین یا ترانیل سیپرومین، مصرف همزمان با لینزولید، تزریق وریدی متیلن بلو و پیموزاید (رجوع شود به تداخلات دارویی).

مصرف دارو در بارداری و شیردهی:

از داروهای گروه C برای مصرف در بارداری. مصرف دارو در دوران بارداری یا شیردهی با نظر پزشک متخصص انجام می شود. در صورت بارداری و شیردهی یا قصد بارداری در آینده حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید.

هشدارها و احتیاطات مصرف:

– داروهای دارای اثرات ضد افسردگی سبب افزایش ریسک بروز رفتار و افکار خودکشی در کودکان، جوانان و افراد بالغ (۱۸ تا ۲۴ سال) مبتلا به اختلال افسردگی ماژور و سایر اختلالات سایکوتیک می شوند. همه بیماران می بایست از نظر بد تر شدن وضعیت بالینی، تمایل به خودکشی یا تغییرات رفتاری به ویژه در یک تا دو ماه اول درمان و یا در زمان افزایش یا کاهش دوز دارو توسط پزشک، به طور کامل تحت نظر قرار گیرند. خانواده و پرسنل کادر درمان می بایست جهت کنترل دقیق بیمار از نظر این عارضه، مورد آموزش قرار گیرند.
– مصرف دارو در افراد کمتر از ۱۲ سال مورد تأیید قرار نگرفته است.
– در صورت بروز علائمی مانند اضطراب، بیقراری، حمله های عصبی، بی خوابی، زود رنجی، خشونت، بی پروایی، بیقراری اندام ها، هیپومانیا و مانیا (سرخوشی)، تشدید افسردگی یا سایکوز بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
– در بیماران با عدم پایداری همودینامیکی با احتیاط مصرف شود. اس سیتالوپرام ممکن است سبب اختلال تجمع پلاکتی و افزایش ریسک خونریزی (شامل خونریزی گوارشی) به ویژه در مصرف همزمان با آسپرین، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و …)، وارفارین یا سایر داروهای ضد انعقاد شود (رجوع شود به تداخلات دارویی).
– مصرف این دارو سبب بروز اختلال در ریتم قلب (طویل شدن بازه QT) وابسته به دوز در دوزهای ۱۰ و ۳۰ میلی گرم در روز در افراد سالم شده است. طویل شدن بازه QT و آریتمی بطنی به ویژه در زنان مبتلا به طویل شدن بازه QT یا سایر ریسک فاکتورها مانند هیپوکالمی یا سایر بیماری های قلبی گزارش شده است. به سبب احتمال بروز اختلال در ریتم قلب (طویل شدن بازه QT) در بیماران در معرض بروز این عارضه مانند بیماران مبتلا به بیماری های قلبی عروقی، نارسایی قلبی، سابقه سکته، هایپر تروفی قلبی، سالمندان و سابقه خانوادگی ابتلا به این عارضه با احتیاط مصرف شود.
– به سبب احتمال بروز سرکوب سیستم عصبی و به دنبال آن ایجاد اختلال در توانایی های حرکتی و ذهنی، پس از مصرف این دارو، از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند مانند کار با ماشین آلات و رانندگی، خودداری نمایید.
– شکستگی استخوان در بیماران تحت درمان با داروهای ضد افسردگی گزارش شده است. در صورت بروز نشانه هایی مانند درد استخوانی بدون علت مشخص، تورم یا کبودی بلافاصله پزشک خود را در جریان قرار دهید.
– به سبب احتمال بروز انبساط خفیف مردمک و بروز گلوکوم با زاویه بسته، ارزیابی های بینایی در ابتدای درمان و هر شش ماه به طور دوره ای، توصیه می شود.
– به سبب احتمال بروز سندروم سروتونین تهدید کننده حیات با مصرف داروهای تنظیم کننده سروتونین مانند اس سیتالوپرام به ویژه در مصرف همزمان با سایر داروهای سروتونینی مانند تریپتان ها، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، فنتانیل، لیتیم، ترامادول، بوسپیرون و یا داروهای تحت تأثیر قرار دهنده متابولیسم سروتونین مانند مهار کننده های مونو آمینو اکسیداز، لینزولید و متیلن بلو با احتیاط مصرف شود. در صورت بروز نشانه هایی مانند تغییرات وضعیت فکری، بیقراری، توهم، دلیریوم (آشفتگی ذهنی)، کما، تاکی کاردی (تند شدن ضربان قلب)، افزایش فشار خون، تعریق شدید، ترمور، سختی عضلانی، میوکلونوس، تهوع، استفراغ، اسهال و یا تشنج بلافاصله مصرف دارو را قطع نمایید و به پزشک خود اطلاع دهید.
– مصرف این دارو ممکن است سبب اختلال در عملکرد جنسی یا تشدید ناتوانی جنسی شود.
– به سبب احتمال بروز سندروم اختلال ترشح هورمون آنتی دیورتیک و کاهش سطح سدیم خون به ویژه در سالمندان با احتیاط مصرف شود. کاهش سدیم خون با قطع مصرف دارو قابل بازگشت به حالت طبیعی می باشد.
– به سبب کاهش کلیرانس دارو از خون و افزایش غلظت پلاسمایی، در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی با احتیاط مصرف شود. ممکن است کاهش دوز دارو برای بیمار مورد نیاز باشد.
– ممکن است سبب بروز مانیا یا هیپومانیا در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی شود. از تک درمانی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی خودداری نمایید. درمان همزمان با یک داروی ضد افسردگی و پایدار کننده وضعیت خلقی ممکن است برای درمان حاد اختلال افسردگی ماژور در اختلال دوقطبی مفید باشد اما در مانیا حاد در اختلال دوقطبی منع مصرف دارد.
– در بیماران مبتلا به بیماری های متابولیکی، نارسایی کلیوی و اختلالات تشنجی با احتیاط مصرف شود.
– به سبب افزایش فراهمی زیستی و نیمه عمر دارو به میزان پنجاه درصد در افراد سالمند با احتیاط مصرف شود.
– قطع مصرف ناگهانی داروهای ضد افسردگی اغلب سبب بروز سندروم قطع با علائمی نظیر تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد، سرگیجه، کاهش اشتها، تعریق، لرز، ترمور، سوزش یا سوزن سوزن شدن دست و پا، ضعف، بی حسی و اختلالات خواب می شود. این نشانه ها ممکن است ۲ تا ۵ روز پس از قطع مصرف بروز کرده و به مدت ۷ تا ۱۴ روز ادامه پیدا کند؛ لذا از قطع مصرف اس سیتالوپرام بدون نظر پزشک متخصص خودداری نمایید.

مقدار و نحوه صحیح مصرف دارو:

مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می نماید، اما مقدار مصرف معمول این دارو به شرح زیر است:
بزرگسالان: پرخوری عصبی: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۱ هفته یا بیشتر. حداکثر دوز روزانه ۳۰ میلی گرم در روز. اختلال اضطرابی عمومی: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۱ هفته یا بیشتر تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز. اختلال افسردگی ماژور (تک قطبی): دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۱ هفته یا بیشتر تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ تا ۳۰ میلی گرم در روز. اختلال وسواس فکری عملی: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۱ هفته یا بیشتر تا حداکثر دوز روزانه ۴۰ تا ۶۰ میلی گرم در روز. اختلال پانیک: دوز اولیه: ۵ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۳ تا ۷ روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۱ هفته یا بیشتر تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز. اختلال اضطرابی پس از تروما: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۴ هفته تا حداکثر دوز روزانه ۴۰ میلی گرم در روز. انزال
زودرس: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز بر اساس پاسخ و تحمل بیمار در مقادیر ۱۰ میلی گرم و با فواصل ۳ تا ۴ هفته تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز. کودکان (بالاتر از ۱۲ سال): افسردگی: دوز اولیه: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز، سپس افزایش دوز با فواصل ۳ هفته تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز. اوتیسم و اختلالات فراگیر رشد: ۵/۲ میلی گرم یک بار در روز و سپس افزایش دوز پس از ۱ هفته به ۵ میلی گرم یک بار در روز و سپس افزایش دوز به میزان ۵ میلی گرم بر اساس پاسخ و تحمل بیمار با فواصل هفتگی تا تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز. اختلال اضطراب اجتماعی: ۵ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱ هفته، سپس ۱۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱ هفته و سپس افزایش دوز به میزان ۵ میلی گرم بر اساس پاسخ و تحمل بیمار با فواصل هفتگی تا تا حداکثر دوز روزانه ۲۰ میلی گرم در روز.
– به جهت احتمال بروز عوارض ناشی از سندروم قطع مصرف از قطع مصرف ناگهانی دارو به ویژه در مواردی که بیش از ۳ هفته از شروع درمان گذشته باشد، خودداری نمایید.

عوارض جانبی دارو:

هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز شود. اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود، در صورت بروز عوارض زیر و یا عوارضی غیر از آنچه در برگه راهنما قید گردیده است، با پزشک، داروساز و یا مراکز درمانی تماس بگیرید.
با شیوع بیش از ۱۰%: سردرد، بی خوابی، سرگیجه، تهوع، اسهال و اختلالات نعوذ؛ با شیوع ۱ تا ۱۰%: خستگی، عدم رسیدن به ارگاسم، رویاهای غیر طبیعی، لتارژی، احساس سوزن سوزن شدن در اندام ها، خمیازه، تعریق زیاد، کاهش میل جنسی، اختلالات قاعدگی، خشکی دهان، یبوست، درد معده، کاهش اشتها، استفراغ، درد شکمی، نفخ، دندان درد، ناباروی، عفونت های مجاری ادراری، گردن درد، کمر درد، احتقان بینی.

مسمومیت:

درصورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار توصیه شده سریعا به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه نمایید.

تداخلات دارویی:

– مصرف همزمان اس سیتالوپرام با برخی داروها مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و …)، داروهای مهار کننده انتخابی برداشت سروتونین (فلوکستین، سیتالوپرام، سرترالین و …)، پنتوزان، پنتوکسی فیلین، ارسو داکسی کولیک اسید، مشتقات گلوکزامین، مولتی ویتامین های حاوی فلوراید و یا ویتامین های آ، د، ای و کا، مشتقات امگا-۳ و سایر داروهای دارای اثرات ضد پلاکتی و ضد انعقادی (آپیکسابان، آسپرین، دابیگاتران، ریواروکسابان) به سبب تشدید اثرات ضد انعقادی و ریسک خونریزی، با داروهای کاهش دهنده قند خون به سبب احتمال افزایش اثرات کاهش دهنده قند خون، با آمی سولپراید، هالوپریدول، هیدروکسی کلروکین و اندانسترون به سبب احتمال تشدید اثرات طولانی کننده بازه QT و اختلالات ریتم قلب، با ترکیبات آمفتامینی، گرانیسترون، بوسپیرون، دکسترومتورفان، دوکسپین، دلوکستین، ارگوتامین، بروموکریپتین، نفازودون، کدئین، اکسی کدون، مورفین، ترامادول و داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای به سبب احتمال تشدید اثرات سروتونینی و بروز سندروم سروتونین، با داروهای آنتی سایکوتیک و دسموپرسین به سبب احتمال تشدید اثرات سمی یا عوارض جانبی این داروها، با آریپیپرازول به سبب احتمال افزایش غلظت این دارو در خون و تشدید اثرات یا عوارض آن، با بوسنتان، دفراسیروکس و توسیلیزومب به سبب احتمال کاهش غلظت اس سیتالوپرام در خون، با سایمتیدین به سبب احتمال افزایش غلظت اس سیتالوپرام در خون، با بوپروپیون و امپرازول به سبب احتمال تشدید اثرات سمی یا عوارض جانبی اس سیتالوپرام، با سیپروهپتادین به سبب احتمال از بین بردن اثرات درمانی اس سیتالوپرام، با هیدروکلروتیازید به سبب احتمال افزایش اثرات کاهش دهنده سدیم خون این دارو، با داروهای درمان اختلالات تیروئیدی به سبب احتمال از بین رفتن اثرات درمانی این داروها، می بایست با احتیاط مصرف شود.
– از مصرف همزمان اس سیتالوپرام با الکل و برخی داروها مانند سیتالوپرام، داپوکستین، لینزولید، متیلن بلو تزریقی و سلژیلین به سبب احتمال تشدید اثرات سمی یا عوارض جانبی اس سیتالوپرام، با دمپریدون و پیموزاید به سبب احتمال تشدید اثرات نامناسب بر ریتم قلب، با برخی داروهای ضد انعقاد مانند انوکساپارین و هپارین و برخی گیاهان دارویی دارای اثرات ضد انعقادی به سبب احتمال تشدید اثرات ضد انعقادی این داروها و ریسک خونریزی و با
انزالوتامید و میتوتان به سبب احتمال کاهش غلظت اس سیتالوپرام در خون، خودداری نمایید.

شرایط نگهداری:

– دارو را در دمای کمتر از ۳۰ درجه سانتیگراد و دور از نور و رطوبت نگهداری نمایید.
– دارو را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری نمایید.